ऐतिहासिक रेकर्ड बनाउने गरी किन बढ्दै छ सुनको भाउ ?

दर्पण दैनिक

९ बैशाख २०८२,१२:०३

काठमाडौं । स्थानीय बजारमा आज सुनको भाउले ऐतिहासिक रेकर्ड बनाएको छ । नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासंघका अनुसार आज मंगलबार छापावाल सुन तोलामै ६ हजार ९ सय रुपैयाँ बढेको हो । योसँगै सुनको भाउ तोलाको १ लाख ९७ हजार ९ सय रुपैयाँ पुगेको छ ।

केही दिनयता स्थिर रहेको चाँदीको भाउ भने तोलामा १० रुपैयाँले वृद्धि भएको छ । सोमबार तोलाको १ हजार ९ सय ६० रहेको चाँदी आज १ हजार ९ सय ७० रुपैयाँमा कारोबार भइरहेको छ । अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सोमबार सुनको मूल्यमा भारी वृद्धि हुँदा नेपाली बजारमा पनि वृद्धि भएको हो । अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा प्रतिऔंस ३ हजार ४ सय अमेरिकी डलर नाघेको छ ।

अमेरिकामा राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले पदभार ग्रहण गरेको २०२५ जनवरी २० अर्थात् २०८१ माघ ७ पछि अन्तराष्ट्रिय व्यापारमा उथलपुथल आएको छ । ट्रमले विश्वका विभिन्न मुलुकबाट अमेरिका भित्रिने बस्तुहरुमा अन्दाधुन्ध कर लगाउन थालेपछि सुनजस्ता बस्तुहरुको भाउ झन निरन्तर उकालो लाग्दै गएको हो । नेपाली बजारमा पनि यसको प्रत्यक्ष प्रभाव परेको विज्ञहरु बताउँछन् ।

ट्रम्प प्रशासनले विदेशबाट सामान आयात गर्ने व्यवसायहरूमा लगाइने करहरू लागू गरेपछि मुद्रास्फीतिको डरले लगानीकर्ताहरू सुनजस्ता अनुत्पादक बस्तुतर्फ आर्कषित भएको बताइन्छ । ट्रमको आक्रामक शैलीको कारण विश्व व्यापारमा केमा लगानी गर्ने भन्नेमा लगानीकर्ता नै अन्यौलमा देखिन्छन् । यस्तो अन्यौलको बीचमा बहुमूल्य धातुलाई सुरक्षित आश्रय सम्पत्ति मानिने भएकोले लगानीकर्ताहरू सुनतिर झुम्मिएका छन् ।

अमेरिकाले अन्य देशबाट आयात हुने बस्तुमा बढाएको भन्सारको कारण अमेरिका र चीन बीच व्यापार युद्ध भएको छ । एकातर्फ अमेरिकाले भन्सार बढाएर विश्वका विभिन्न्न मुलुकहरुलाई आंतकित पारिरहेको छ, भने अर्कोतर्फ रक्षा बजेट बढाउन सुझाव दिइरहेको छ । यस्तो अवस्थामा विश्वका ठुला मुलुकहरुले केन्द्रीय बैंकमार्फत् धमाधम सुन भण्डारण गरिरहेका छन् ।

वल्र्ड गोल्ड काउन्सिल (विश्व सुन परिषद्) का अनुसार अमेरिका, जर्मनी, इटाली, फ्रान्स, रुस, चीन, बेलायत, पोल्याण्ड लगायतका थुप्रै देशहरुले केन्द्रीय बैंकमार्फत सुन भण्डारण गरिरहरेका छन् । अघिल्ला वर्षहरुको तुलनामा सन् २०२४ को अन्त्यमा सुनको विश्वव्यापी भण्डार ३७ दशमलव ७५५ मेट्रिक टनले बढेको छ । विश्वव्यापी वित्तीय संकटको चिन्ता बढेको भन्दै केन्द्रीय बैंकहरूले सुन खरिद गर्ने गरेका छन् ।

सुनको भण्डारलाई महत्वपूर्ण राष्ट्रिय सम्पत्तिको रूपमा हेरिएको छ, जसले प्रायः आर्थिक नीतिहरू र युद्धकालीन रणनीतिहरूलाई प्रभाव पार्ने गर्दछ ।